Sport niezwykle pozytywnie wręcz terapeutycznie wpływa na zdrowie psychiczne, powszechnie znane przysłowie należy rozumieć dosłownie. Poprzez sport można kształtować osobowość człowieka i pracować nad charakterem. Aktywność fizyczna formuje osobowość młodego człowieka, ale nawet pojawiająca się w wieku dojrzałym nie pozostaje obojętna na usposobienie.

Ruch jest obecny w naszym życiu od momentu poczęcia, od samego początku naszego istnienia. Już w okresie prenatalnym a nawet wcześniej, podczas zapłodnienia determinuje nas ruch. Plemnik pędzący w stronę jajeczka kobiety porusza się, zapłodniona komórka jajowa dzieli się wykonując ruch biologiczny, w okresie płodowym ruchy dziecka są coraz silniejsze i pełniejsze, a w momencie narodzin nie sposób tego procesu zatrzymać, poprzez ruch odbywa się cały rozwój człowieka.

Dzieci będące w fazie rozwoju psychicznego i fizycznego, potrzebują ruchu szczególnie. Odpowiada on za ich naturalne potrzeby, wprowadzenie sportu jest idealnym sposobem na rozwijanie ich osobowości, wykształcenia niezbędnych w życiu dorosłego, spełnionego i szczęśliwego człowieka cech.

• Systematyczność, sumienność, obowiązkowość, odpowiedzialność, dyscyplina – poprzez obowiązek chodzenia na treningi, „drużyna na mnie liczy, nie zawiodę ich”, „nie mogą zagrać beze mnie”,
• Funkcjonowanie w grupie rówieśniczej – szczególnie poprzez sporty drużynowe, przebywanie z rówieśnikami, poczucie przynależności, bycie częścią zespołu, nawiązywanie przyjaźni,
• Nauka przyjmowania porażek, pokory – dziecko rozumie, że obowiązują reguły, według których ktoś wygrywa, a ktoś przegrywa, co przekłada się na inne sfery życia, np. umiejętność radzenia sobie z krytyką w szkole; osiągnięcie celu wymaga czasu i cierpliwości,
• Nauka wygrywania z pokorą, zachowując skromność i nie „zadzierając nosa”,
• Nauka wytrwałości – tylko regularne, długotrwałe treningi przyniosą rezultaty, działanie z myślą o odległym celu, zdobywanie się na poświęcenia, aby go osiągnąć, wszystko idzie łatwiej w miarę nabywania praktyki,
• Podejmowanie ryzyka – przełamywanie barier psychicznych i fizycznych,
• Odporność na stres – ciągłe wystawianie się na próbę, rywalizacja,
• Nauka zasad fairplay – respektowanie reguł gry w sporcie i życiu,
• Respektowanie autorytetów – silna pozycja trenera jako mentora, szacunek wobec starszych,
• Brak strachu przed zmianami – wszechobecna dynamika w sporcie, wszystko zmienia się wraz z rozwojem sytuacji najmłodsi chłoną taką wiedzę, sprytnie przemycaną poprzez sport, będący również formą zabawy i zdrowej rozrywki. Odpowiednie zachowania, nawyki stają się naturalne i implantują się w młode charaktery. Aktywność fizyczna wymusza kształtowanie się atrybutów osobowości potrzebnych do tego, by móc dany sport uprawiać, cechy te pozostają w człowieku i przekładają się na wszystkie sfery życia.

Regularna aktywność ruchowa prowadzi do wzrostu możliwości uczenia się. W szkołach w angielskich miejscowościach Leicester i Birmingham przeprowadzono dwa badania pilotażowe. Dzieci, które uczestniczyły w cyklicznych ćwiczeniach fizycznych, wykazywały znaczące zmiany w czytaniu, pisaniu i rysowaniu. Badania określały nie tylko zmiany szkolne, przekazano również kwestionariusze do wypełnienia przez rodziców i nauczycieli, zawierały pytania odnoszące się do wielu aspektów zachowania dziecka tj. koncentracja uwagi i pewność siebie. Dzieci, które wzięły udział w programie ruchowym wykazywały znaczące zmiany w tym zakresie.

Wychowanie społeczne obecne w sporcie sprowadza się do kształtowania osobowości. Systematyczny trening, wytrwała praca, samodyscyplina, posłuszeństwo wobec trenerów, szacunek dla innych czy podporządkowanie regułom i zasadom, sprzyja temperowaniu osobowości. Sport jako reakcja ruchowa domaga się zaplanowania czasu wolnego i wykorzystania go. Wysiłek fizyczny neutralizuje stresy, przeciążenia psychiczne, kształtuje ciało i umysł, rozwija zainteresowania i zaspokaja rozmaite potrzeby: wypoczynku, urozmaicenia życia, kontaktu z przyrodą, emocji, wrażeń, spontaniczności i beztroskiej zabawy, nieformalnych kontaktów z innymi ludźmi, dowartościowania, wyróżniania się, dominacji, rywalizacji i współzawodnictwa, nowych doświadczeń i wiedzy, dopasowania. Poprzez zaspokojenie powyższych potrzeb sport pozytywnie wpływa na kształtowanie osobowości, uczy odpowiednich zachowań, zmienia sposób myślenia na optymistyczny i bardziej elastyczny, przez co znacząco podnosi się jakość życia.

Sport jest doskonałym środowiskiem do działań wychowawczych. Rozwój osobowy we wszystkich sferach życia jest zadany każdemu z nas. Może dokonywać się na wiele sposobów. Jednym z nich jest właśnie wprowadzenie aktywności do codzienności, która uobecnia i ukierunkowuje rozwój człowieka w wymiarze społecznym i osobistym.

Pod wpływem wprowadzenia aktywności fizycznej do życia człowieka, może zajść wiele zmian, które ogólnie poprawią jakość jego funkcjonowania na każdej płaszczyźnie, przełamując bariery fizyczne i myślowe, pod warunkiem, że aktywność ta będzie regularna i trwała. Wprowadzając sport w życie dorosłego człowieka, już po kilku tygodniach, można stwierdzić następujące schematy:

• Sport → lepszy wygląd → wyższa samoocena → nowe wyzwania → rozwój (zawodowy, zainteresowań, towarzyski, myślenie  „mogę wszystko”)
• Sport → systematyczność → bardzo dobra organizacja → umiejętność planowania czasu (aby w natłoku codziennych spraw znaleźć czas na trening)
• Sport → stawianie sobie celów → zwiększenie wymagań wobec samych siebie → podnoszenie poprzeczki w górę → dążenie ku maksimum możliwości → nowe pomysły → odkrywanie swoich granic → talentów, lepsze samopoczucie (podczas wysiłku fizycznego wydzielają się endorfiny), nawiązywanie nowych znajomości o wspólnym mianowniku, lepsze zdrowie i satysfakcjonujący wygląd zewnętrzny kojąco wpływają na naszą psychikę, osobowość staje się wzbogacona o wiele cech uznawanych za zalety. Nabywamy charakteru, przekraczamy własne bariery, stajemy się po prostu szczęśliwszymi ludźmi.

Regularne podejmowanie aktywności fizycznej pozwala odreagować stres, zmniejsza ryzyko wystąpienia depresji naturalnie poprawia nastój poprzez wyrzut endorfin. W trakcie ćwiczeń porzucamy natrętne myśli, zapominamy o zmartwieniach i troskach. Uprawianie sportu ma zbawienny wpływ na ośrodkowy układ nerwowy, zwłaszcza mózg. Regularne uprawianie jakiegokolwiek sportu wymagającego ruchu przewyższającego przeciętną aktywność fizyczną skutecznie zmniejsza rozwój szeregu zaburzeń emocjonalnych, natomiast brak aktywności lub jej znikoma ilość odbija się na organizmie w postaci zmęczenia, ospałości, zaburzeń snu i koncentracji a także sprzyja powstawaniu depresji i nerwicy.

Bilans jest prosty: sport służy szeroko rozumianemu zdrowiu, szkoda nie korzystać z dobrodziejstw jakie przynosi. Form aktywności fizycznej jest wiele, nie trzeba od razu wybierać wymagającej czy ekstremalnej dyscypliny sportowej, można zacząć od spacerów czy jazdy na rowerze, każdy znajdzie coś dla siebie, coś spójnego z temperamentem i możliwościami.