Rozwój dziecka to społecznie i biologicznie uwarunkowany długi proces. Zazwyczaj przebiega on bez zakłóceń, lecz bywa tak że pojawiają się pewne zaburzenia lub nieprawidłowości.
Indywidualne różnice między ludźmi powodują zakłócenia, będące swoistą odmianą rozwoju wynikające z niepowtarzalności każdej jednostki, zaburzenia jednak mają już charakter zjawiska patologicznego.
Każda nieprawidłowość w rozwoju psychoruchowym dziecka może prowadzić do zaburzeń mowy, a te te z kolei mogą wpływać na poprawne działanie innych funkcji.
We wczesnych fazach rozwoju ciężko odróżnić zjawiska anormalne od tych mieszczących się w normie i dlatego przyjmuje się, że po ukończeniu przez dziecko piątego roku życia można orzec, czy dane zjawisko ma charakter patologii.

Najszerszym pojęciem w kontekście rozwoju dziecka jest termin:

• Zaburzenie mowy (deficyt mowy, zaburzenia komunikacji, zniekształcenie mowy), są to wszelkie nieprawidłowości mowy spowodowane czynnikami środowiskowymi i endogennymi (biologicznymi) od prostych wad po całkowity brak umiejętności komunikowania się.
• Wada mowy – to z kolei zaburzenie mowy, zaburzenie artykulacji, dyslalia, czyli zniekształcenie spowodowane czynnikami biologicznymi, mówi się
  o nich wtedy, gdy mowa odbiega od normy przyjętej w danym języku.
• Zaburzenie rozwoju mowy – to zaburzenie komunikacji językowej poprzez brak lub niewystarczający rozwój kompetencji językowych
  a zaburzenie języka zaś to brak kompetencji językowej spowodowany uszkodzeniem części mózgu odpowiedzialnej za mózgową organizację funkcji językowych.
• Opóźnienie mowy – zachodzi gdy niekorzystny czynnik oddziałuje na organizm przez dłuższy czas , to zjawisko występujące u dzieci charakteryzujące się spowolnionym rozwojem zdolności ekspresyjnych (nadawania), bądź percepcyjnych (odbioru) mowy.
  O opóźnieniu świadczą:

– późne pojawienie się gaworzenia (norma to 6 miesięcy),
– późne pojawienie się pierwszych słów (norma to koniec 1.r.ż.),|- ubóstwo słownika (norma to ok. 300 słów dla dwulatka)
-opóźnione pojawianie się zdań (zdania proste – 2 latka, zdania złożone – 3 lata),
– zbyt długo utrzymująca się tzw. Swoista mowa dziecięca;

U przedszkolaków najczęściej spotyka się zaburzenia mowy pochodzenia endogennego takie jak:

• Dyslalię – niemożność prawidłowego wymówienia jednego lub kilku dźwięków mowy, to tzw. Zaburzenie dźwiękowej strony języka, zalicza się do niej np. seplenienie, czyli nieprawidłową realizację głosek syczących tj. : s, z, c, dz, szumiących: sz, ż, cz, dż i ciszących: ś, ź, ć, dź; najczęściej obserwuje się substytucję sz na s, ż na z czy c na s, np. „kasza – kasa”, „rzeka – zeka”; niektóre głoski mogą być denatalizowane, czyli w ogóle nie realizowane przez dziecko, np. „szafa – afa”; przyczyną seplenienia może być nieprawidłowa budowa narządu mowy, upośledzony słuch, nieprawidłowy zgryz, niesprawność języka lub warg;
• Jąkanie – czyli zaburzenie płynności, tempa, i rytmu mowy, spowodowane nadmiernym napięciem mięśni oddechowych, fonacyjnych
  i artykulacyjnych,
• Kappacyzm – gammacyzm – nieprawidłowe realizowanie głosek k i g, przy tej wadzie zamiast „kotek” dziecko powie” totet” zamiast „kasa – tasa” itd.

Zaburzeń jest wiele więcej a ich podział jest znacznie bardziej szczegółowy, jednak co ważniejsze każde z nich można z powodzeniem wyprowadzić przy pomocy odpowiednio dobranej terapii logopedycznej poprzedzonej diagnozą logopedyczną.

Podczas diagnozy logopeda wykonuje badanie wstępne (wywiad, obserwację i orientacyjne badanie mowy) i badania uzupełniające a  następnie sprawdza, czy dziecko rozumie mowę, potrafi mówić i w jaki sposób to robi, czy opanowało umiejętność pisania i czytania. Jeśli jest taka potrzeba zleca inne badania specjalistyczne. Ta diagnoza ma na celu ocenić rozwój oraz stan mowy oraz dookreślić nieprawidłowości występujące w procesie komunikacji językowej.

Jeśli specjalista rozpozna jakieś nieprawidłowości i zaburzenia, zaleci terapię logopedyczną, której celem będzie uzupełnienie istniejących deficytów w zakresie szeroko rozumianego języka i mowy kształtowanie kompetencji komunikacyjnych i językowych dziecka.

Jeśli rodzic ma wątpliwości co do słyszenia i rozumienia mowy przez dziecko, dziecko nawykowo oddycha przez usta lub podczas mówienia język wchodzi mu między przednie zęby to udanie się do logopedy będzie bardzo dobrym posunięciem. Terapia ukierunkowana na usunięcie wszelkich zakłóceń procesu porozumiewania się, ułatwi dziecku kontakt z otoczeniem.

Zajęcia trwające od 45 min do godziny powinny być prowadzone systematycznie, od zadań najłatwiejszych do coraz trudniejszych. Logopeda stale pobudzając zainteresowanie małego pacjenta i jego poziom motywacji zachęci go do ćwiczeń, a holistyczne podejście do pacjenta i współpraca z innymi terapeutami dostępnymi w placówce zapewnią wysoki poziom skuteczności terapii.

Należy pamiętać, że w przypadku stwierdzenia zaburzenia należy jak najszybciej rozpocząć terapię, ponieważ wczesna interwencja skraca czas jej trwania
i zwiększa jej efektywność.

Mowa jest głównym narzędziem człowieka to porozumiewania się ze światem, dzięki niej możemy przekazywać swoje myśli, uczucia, pragnienia, dzielić się doznaniami, opisać otaczający świat. Bardzo ważne jest, by przebiegała w prawidłowy sposób nie hamując rozwoju malca.